કટિંગ વિથ અધીર-બધિર અમદાવાદી | ૨૨-૦૨-૨૦૧૭
અથાણાની સિઝનમાં અથાણા થાય છે. વસાણાની સિઝન આવે એટલે વસાણા થાય છે. એમ જ મેરેજ સિઝનમાં મેરેજ થાય છે. મેરેજ અંગ્રેજી શબ્દ છે. મેરેજ એ સ્ત્રી-પુરુષ વચ્ચેનું કાનૂની રીતે માન્ય જોડાણ છે. જોકે મેરેજ કરવા માટે કાનૂની પરમિશન લેવી નથી પડતી, નહીંતર ફેરા ફરવાનું બાજુ પર રહેત અને ઉમેદવારો ફાઈલ પાછળ ટેબલે ટેબલે ફરતા થઇ જાત. એમાંને એમાં ઘણાં કુંવારા જ ગુજરી જાત.
ઉનાળામાં અને શિયાળામાં મોટા પાયે લગ્ન મુર્હ્તો નીકળે છે. પહેલાંનાં સમયમાં વેકેશનનો સમય જોવાતો હતો, ટ્યુશનપ્રથાનાં ઉદય પછી વેકેશન ફક્ત કોલેજમાં જ હોય છે, સ્કૂલોમાં નહિ. હવે લગ્નગાળો આવે છે, પણ એમાં કોઈને ફુરસદ નથી હોતી, પરણનારને પણ નહીં. લગ્નોમાં હવે ‘ઈવેન્ટ્સ’નું તૂત પણ ઘૂસ્યું છે. એમાં પૈણનારાના સની દેઓલ જેવાં સગાઓને પણ સંગીતસંધ્યા માટે માત્ર પંદર દાડામાં હ્રિતિક રોશન બનાવવા એમને અગાઉથી કોરિયોગ્રાફરના હવાલે કરી દેવામાં આવતા હોય છે. સમ ટોટલ એ હોય છે કે પૈણનારુ તો પૈણે પણ પછી પંદર જણા ફીઝીયોથેરાપીસ્ટને ત્યાં શેક લેતા થઇ જાય છે. અમારું તો નમ્ર સૂચન છે કે મજૂર પીપડા દેડવતા હોય એ રીતે કપલો પાસે સ્ટેજ ઉપર સાલસા ભલે કરાવો પણ પછી એ જ હોલમાં પંદર દા’ડા માલીશવાળા અને ફીઝીયોથેરાપીસ્ટની સેવાઓ પણ ઉપલબ્ધ કરો. ભલે એ લોકો પણ આ સિઝનમાં બે પૈસા કમાતા.
સિઝનમાં બધા કામકાજ જથ્થાબંધ થતાં હોય છે. પછી અથાણાં હોય કે ઘઉં. એમાં હવે તો મુહુર્ત જ એવા નીકળે છે કે એક જ દિવસમાં અનેક લગ્ન ગોઠવાય છે. આને પગલે હોલ, પાર્ટી-પ્લોટ, બ્યુટીશીયન્સથી લઈને ગોર મહારાજ સુધીના ઓવરબુકડ હોય છે. મહારાજ પણ એક લગ્નમાંથી બીજા લગ્નમાં જવાની ઉતાવળમાં હોય છે, એટલે હવે મહારાજને ઉતાવળ કરવાનું કહેવું નથી પડતું. ભવિષ્યમાં એવો સમય આવશે કે આપણે મેટ્રીમોનીયલ વેબસાઈટ ઉપર ઓનલાઈન ગોર મહારાજોનું બુકિંગ કરવું પડશે. એમાં પણ બબ્બે કલાકના ટાઈમ સ્લોટ જ મળશે. વરરાજા અને કન્યાએ પણ એમનાં ટાઈમ પ્રમાણે એડજસ્ટ કરવું પડશે નહીતર ગોર મહારાજ અડધા ફેરે રવાના થઇ જશે. જેમ અત્યારે પાન ખાવામાં ટ્રેઈન ચુકી જવાના દાખલા જોવા મળે છે તેમ ભવિષ્યમાં ‘નાચવામાં મશગુલ જાનૈયાઓ લગ્નનું મુહુર્ત ચુકી જતાં જાન લીલા તોરણે પાછી લઈ જવી પડી’ તેવા સમાચાર વાંચવા પડશે. કદાચ લોકો એન્જીનીયરીંગ છોડીને ગોરપદાની પદવી આપતી કોલેજોમાં ડોનેશન આપીને એડમીશન લેવાનું શરુ કરી દે તો પણ નવાઈ નહિ.
સિઝનમાં સીઝનલ દુકાનો ખુલે છે. રાયપુર દરવાજા પાસે દિવાળીમાં ફટાકડાં અને ઉત્તરાયણમાં પતંગની સિઝન પ્રમાણે દુકાનમાં માલ વેચાય છે. દશેરા ઉપર ફરસાણવાળા દુકાન આગળ માંડવા નાખીને ધંધો કરતા હોય છે. આમાં વર-કન્યાના બ્લડ રિલેશનમાં આવતા સગા માટે શેરવાની-સાફો ભાડે આપવાના ધંધામાં અમને અસ્થમા એટલે કે દમ લાગે છે. આનું કારણ છે. નજીકના સગાઓએ હોંશ બતાવવાની હોડમાં ચારથી લઈને આઠ-દસ હજારની શેરવાનીઓ ફરજીયાત સિવડાવવી પડતી હોય છે. ઉજમ હોય, પોસાતું હોય અને સિવડાવે એમાં કંઈ ખોટું પણ નથી. પણ પ્રસંગ પતે પછી એટલી મોંઘી અને ભપકાદાર શેરવાનીનું કરવાનું શું? એ પહેરીને શાક લેવા તો જવાય નહિ. ઘરના જ કોઈ પ્રસંગમાં પહેરશો તો સગાં કહેશે ‘આ તો તમારા જીમીના લગન વખતનીને?’ અને આવી રજવાડી શેરવાની પહેરીને મિત્ર કે દૂરના સગાના લગનમાં જશો તો તમે વરના ભા નહિ પણ બેગાની શાદીવાળા અબ્દુલ્લા લાગશો! એ હિસાબે IIMની કોઈ ફરેલી ખોપડી જરા કોર્પોરેટ સ્ટાઈલથી આ ભાડે આપવાના ધંધામાં પડે તો ઇન્વેસ્ટમેન્ટની સામે રીટર્ન્સ સારા છે. તમે પડો તો આ ટીપ બદલ અમને પ્રસંગે સાચવી લેજો.
આજકાલ તો વેડિંગ પ્લાનરો એમનાં સુટ-બુટ અને સાડી પહેરેલ કપલ્સને તમારા વતી આમંત્રણ આપવાની સેવાઓ પણ પૂરી પાડે છે. હા, એ અલગ વાત છે કે ઇન્સ્યોરન્સ વેચવામાં નિષ્ફળ ગયેલા આવા છોકરાં આમંત્રણ આપવામાં પણ એવું માર્કેટિંગ ઘુસાડે છે કે આમંત્રિતને એમ લાગે કે આ લોકો આપણું કરી નાખવા આવ્યા છે. એટલે જ આવા વેડિંગ પ્લાનરોએ આવા ભાડુતી નોતરીયાઓને ‘ડોન’માં જે રીતે ડી.એસ.પી. વિજયને ડોન બનવા તૈયાર કરે છે એમ તૈયાર કરવા રહ્યા. જેને નોતરું આપવા ગયા હોય એને ખાતરી થઇ જવી જોઈએ કે આ દુનિયામાં મારા કોઈ સગા હોય તો એ આ લોકો જ છે!
એક હિન્દી ગીત છે - એક ઋતુ આયે એક ઋતુ જાયે મૌસમ બદલે ના બદલે નસીબ ... મતલબ સીઝન તો આવશે અને જશે પણ નસીબ બદલાતું નથી. આ સિઝનમાં પરણનારા પાછળથી નસીબને ગાળો દેતા થઇ જાય છે. આથી જ મેરેજ સિઝનને ગુજરાતીમાં લગ્ન’ગાળો’ કહે છે. આમાં ફટાણાથી અસહિષ્ણુતા ઉપર ઉતરી આવેલા વરપક્ષના લોકો કન્યા પક્ષના જુવાનિયાઓની ગાળો ખાય છે. એક દિવસે ત્રણ ચાર લગ્ન રાખનારને ત્યાં વ્યવહાર બધે કરવો પડે અને જમાય એક જ જગ્યા એ, આ કારણે ઘણાં ગાળો દે છે. પાંચસો ચાંદલો કર્યા પછી ડીશમાં ભલીવાર ન હોય તો ખાનાર ગાળો દેતાં હોય છે. વરઘોડો ટ્રાફિકને રોકી રાખે ત્યારે ટ્રાફિકમાં અટવાયેલા પરણનારને ગાળો દે છે. હોલની આજુબાજુ ફ્લેટમાં રહેનારાં બેન્ડવાજાનાં અવાજથી ત્રાસી પોલીસ, પરણનાર, હોલનાં વહીવટદારો અને સરકારને ગાળો દે છે. આમ લગ્ન-ગાળો નામ સાર્થક થાય છે. ◙
મસ્કા ફન
ગુજરાતના ગધેડાની જાહેરાત થતી જોઇને યુપીના ગધેડા ઈર્ષ્યા કરે છે.
સિઝનમાં બધા કામકાજ જથ્થાબંધ થતાં હોય છે. પછી અથાણાં હોય કે ઘઉં. એમાં હવે તો મુહુર્ત જ એવા નીકળે છે કે એક જ દિવસમાં અનેક લગ્ન ગોઠવાય છે. આને પગલે હોલ, પાર્ટી-પ્લોટ, બ્યુટીશીયન્સથી લઈને ગોર મહારાજ સુધીના ઓવરબુકડ હોય છે. મહારાજ પણ એક લગ્નમાંથી બીજા લગ્નમાં જવાની ઉતાવળમાં હોય છે, એટલે હવે મહારાજને ઉતાવળ કરવાનું કહેવું નથી પડતું. ભવિષ્યમાં એવો સમય આવશે કે આપણે મેટ્રીમોનીયલ વેબસાઈટ ઉપર ઓનલાઈન ગોર મહારાજોનું બુકિંગ કરવું પડશે. એમાં પણ બબ્બે કલાકના ટાઈમ સ્લોટ જ મળશે. વરરાજા અને કન્યાએ પણ એમનાં ટાઈમ પ્રમાણે એડજસ્ટ કરવું પડશે નહીતર ગોર મહારાજ અડધા ફેરે રવાના થઇ જશે. જેમ અત્યારે પાન ખાવામાં ટ્રેઈન ચુકી જવાના દાખલા જોવા મળે છે તેમ ભવિષ્યમાં ‘નાચવામાં મશગુલ જાનૈયાઓ લગ્નનું મુહુર્ત ચુકી જતાં જાન લીલા તોરણે પાછી લઈ જવી પડી’ તેવા સમાચાર વાંચવા પડશે. કદાચ લોકો એન્જીનીયરીંગ છોડીને ગોરપદાની પદવી આપતી કોલેજોમાં ડોનેશન આપીને એડમીશન લેવાનું શરુ કરી દે તો પણ નવાઈ નહિ.
સિઝનમાં સીઝનલ દુકાનો ખુલે છે. રાયપુર દરવાજા પાસે દિવાળીમાં ફટાકડાં અને ઉત્તરાયણમાં પતંગની સિઝન પ્રમાણે દુકાનમાં માલ વેચાય છે. દશેરા ઉપર ફરસાણવાળા દુકાન આગળ માંડવા નાખીને ધંધો કરતા હોય છે. આમાં વર-કન્યાના બ્લડ રિલેશનમાં આવતા સગા માટે શેરવાની-સાફો ભાડે આપવાના ધંધામાં અમને અસ્થમા એટલે કે દમ લાગે છે. આનું કારણ છે. નજીકના સગાઓએ હોંશ બતાવવાની હોડમાં ચારથી લઈને આઠ-દસ હજારની શેરવાનીઓ ફરજીયાત સિવડાવવી પડતી હોય છે. ઉજમ હોય, પોસાતું હોય અને સિવડાવે એમાં કંઈ ખોટું પણ નથી. પણ પ્રસંગ પતે પછી એટલી મોંઘી અને ભપકાદાર શેરવાનીનું કરવાનું શું? એ પહેરીને શાક લેવા તો જવાય નહિ. ઘરના જ કોઈ પ્રસંગમાં પહેરશો તો સગાં કહેશે ‘આ તો તમારા જીમીના લગન વખતનીને?’ અને આવી રજવાડી શેરવાની પહેરીને મિત્ર કે દૂરના સગાના લગનમાં જશો તો તમે વરના ભા નહિ પણ બેગાની શાદીવાળા અબ્દુલ્લા લાગશો! એ હિસાબે IIMની કોઈ ફરેલી ખોપડી જરા કોર્પોરેટ સ્ટાઈલથી આ ભાડે આપવાના ધંધામાં પડે તો ઇન્વેસ્ટમેન્ટની સામે રીટર્ન્સ સારા છે. તમે પડો તો આ ટીપ બદલ અમને પ્રસંગે સાચવી લેજો.
આજકાલ તો વેડિંગ પ્લાનરો એમનાં સુટ-બુટ અને સાડી પહેરેલ કપલ્સને તમારા વતી આમંત્રણ આપવાની સેવાઓ પણ પૂરી પાડે છે. હા, એ અલગ વાત છે કે ઇન્સ્યોરન્સ વેચવામાં નિષ્ફળ ગયેલા આવા છોકરાં આમંત્રણ આપવામાં પણ એવું માર્કેટિંગ ઘુસાડે છે કે આમંત્રિતને એમ લાગે કે આ લોકો આપણું કરી નાખવા આવ્યા છે. એટલે જ આવા વેડિંગ પ્લાનરોએ આવા ભાડુતી નોતરીયાઓને ‘ડોન’માં જે રીતે ડી.એસ.પી. વિજયને ડોન બનવા તૈયાર કરે છે એમ તૈયાર કરવા રહ્યા. જેને નોતરું આપવા ગયા હોય એને ખાતરી થઇ જવી જોઈએ કે આ દુનિયામાં મારા કોઈ સગા હોય તો એ આ લોકો જ છે!
એક હિન્દી ગીત છે - એક ઋતુ આયે એક ઋતુ જાયે મૌસમ બદલે ના બદલે નસીબ ... મતલબ સીઝન તો આવશે અને જશે પણ નસીબ બદલાતું નથી. આ સિઝનમાં પરણનારા પાછળથી નસીબને ગાળો દેતા થઇ જાય છે. આથી જ મેરેજ સિઝનને ગુજરાતીમાં લગ્ન’ગાળો’ કહે છે. આમાં ફટાણાથી અસહિષ્ણુતા ઉપર ઉતરી આવેલા વરપક્ષના લોકો કન્યા પક્ષના જુવાનિયાઓની ગાળો ખાય છે. એક દિવસે ત્રણ ચાર લગ્ન રાખનારને ત્યાં વ્યવહાર બધે કરવો પડે અને જમાય એક જ જગ્યા એ, આ કારણે ઘણાં ગાળો દે છે. પાંચસો ચાંદલો કર્યા પછી ડીશમાં ભલીવાર ન હોય તો ખાનાર ગાળો દેતાં હોય છે. વરઘોડો ટ્રાફિકને રોકી રાખે ત્યારે ટ્રાફિકમાં અટવાયેલા પરણનારને ગાળો દે છે. હોલની આજુબાજુ ફ્લેટમાં રહેનારાં બેન્ડવાજાનાં અવાજથી ત્રાસી પોલીસ, પરણનાર, હોલનાં વહીવટદારો અને સરકારને ગાળો દે છે. આમ લગ્ન-ગાળો નામ સાર્થક થાય છે. ◙
મસ્કા ફન
ગુજરાતના ગધેડાની જાહેરાત થતી જોઇને યુપીના ગધેડા ઈર્ષ્યા કરે છે.