કટિંગ વિથ અધીર-બધિર અમદાવાદી ૦૩-૦૧-૨૦૧૮
ખુશ રહેવું અઘરું નથી. મહાન દાર્શનિક સોક્રેટિસે ગ્રાહકો માટે વિવિધ ચીજવસ્તુઓથી સજાવેલી દુકાનને જોઇને કહેલું - 'આ દુકાનમાં એવી તો કેટલીય ચીજો છે, જેનો મારે તો કદી પણ ખપ પડવાનો નથી.' મુફલીસીમાં પણ અમીરીનો ભાવ જગાવે એવો આ વિચાર પોઝીટિવિટીના પાયામાં છે. કમનસીબે રોજ સવાર પડે એટલે પ્રેરણાદાયી સંદેશાઓ આપણા મોબાઈલમાં વરસે છે જે ભાગ્યે જ કોઈ વાંચતું હોય છે. નવું વરસ બેસે એટલે નવા વરસના પ્રેરણાદાયી સંદેશાઓ લોકો મોકલે છે. આવા સંદેશા વાંચ્યા વગર બીજાને ફોરવર્ડ પણ થતાં હોય છે. અહીનું ત્યાં ફોરવર્ડ કરવામાં વ્યવહાર સચવાઈ જાય છે એવું બધા માને છે. પરંતુ અમુક ચોખલિયા અને વાયડાઓને બાદ કરતા કોઈ આવા સંદેશાઓનો વાંધો નથી લેતા કારણ કે કમસેકમ એ પોઝીટીવ સંદેશ છે. જોકે જીવનમાં આપણે ઘણા નાના નાના ઘણા પોઝીટીવ સિગ્નલ્સ અવગણીએ છીએ. અહીં વોટ્સેપ-ફેસબુકના દાઝેલાઓએ આ લેખ ફૂંકીને પીવાની સોરી વાંચવાની જરૂર નથી. અમો ‘Blessings in disguise’ અને ‘ઘી ઢોળાયું તો ખીચડીમાં’ પ્રકારની પોઝીટિવિટીની હળવી વાતો જ કરવા માગીએ છીએ.
એક જમાનામાં અમે સ્કુટર વાપરતા હતા. તમને યાદ હશે એ સ્કુટર ચાલુ કરતા નમાવવું પડતું. તોયે પાંચ-દસ કિક તો મારવી જ પડતી. તો ઘણીવાર સ્કૂટર ઓવરફલો થાય ત્યારે રેપિડફાયર કીક્સ પણ મારવી પડતી. એ દરમ્યાન વચ્ચે ક્યારેક એકાદવાર એન્જીન ‘ભૂરરરરર...’ એવો અવાજ કરીને ચાલુ થવાની આશા બંધાવતું અને આપણે આશાભર્યા બમણા જોશથી કીકો મારવા મંડી પડતા. વારેઘડીયે પડતી તકલીફોને કારણે અમારી જેમ ઘણા સ્કુટરના પ્લગ અને કાર્બ્યુરેટર સાફ કરતા શીખી ગયા હતા. ઘરમાં મમ્મી કહે એ કામ કરવામાં નાટક ભલે કરતાં, પણ સ્કુટર નચાવે એમ નાચતા. આવી જ રીતે ટીવી પર પિક્ચર ચોખ્ખું ન આવે તો ધાબે ચઢી એન્ટેના ફેરવવા જતાં. પરંતુ મમ્મી ધાબામાં ‘સારેવડા સુકાયા છે કે નહીં તે જોઈ આવ’ કહે તો ધાબે જવામાં કકળાટ કરતા સિવાય કે ધાબામાંથી સામેની બાલ્કનીમાં કંઈ જોવા જેવું હોય તો! પપ્પા-મમ્મી કહે તે નહીં, પરંતુ ઈલેક્ટ્રોનિક આઈટમ્સ નચાવે એમ નાચતા. જેણે આ બધું કરેલું હોય એને લગ્ન પછી અને નોકરીમાં ખડ્ડૂસ બૉસ મળે ત્યારે કામમાં આવે છે. કમસેકમ એ લોકો નચાવે ત્યારે આઘાત નથી લાગતો.
નોકરીયાતોની વાસ્તવિકતા દર્શાવતો અકબર ઈલાહાબાદીનો એક શે’ર છે - બી.એ. હુએ, નૌકર હુએ, પેન્શન મિલી, ફિર મર ગયે. આ પ્રમાણે ચાલતું હોય તો ગનીમત છે; બાકી આજકાલ તો મલ્ટીનેશનલ કંપનીઓમાં ગમે ત્યારે ગડગડિયું પકડાવી દેવાનું સામાન્ય થઇ પડ્યું છે. ધારોકે તમને નોકરીમાંથી કાઢી મુકવામાં આવે છે, તો એમ સમજવું કે કંપની તમારે લાયક નહોતી અને તમારા માટે આનાથી મોટી તકો સર્જાયેલી હશે. તમને બૉસ ઓવરટાઈમ બહુ કરાવતો હોય તો એમ સમજવું કે ‘ઘેર કરો કે અહીં કરો આપણે તો કામ જ કરવું છે ને? અને અહીં કરવાથી કદાચ ઇન્ક્રીમેન્ટ તગડું મળે પણ ખરું !’. ધારો કે તમને ઇન્ક્રીમેન્ટ ઓછું મળ્યું તો એ તમારું કંપની અને સીનીયર મેનેજરોનું સ્તર ઊંચું લાવવામાં યોગદાન ગણી ખુશ થઈ શકાય.
અમે કેટલાક લોકો એવા જોયા છે જે પોતાની ટાલને લઈને હતાશ હોય. એમાં એમનો પણ વાંક નથી. ટાલ પડવી એ કુદરતી પ્રક્રિયા છે; પણ એક જમાનામાં વાળ ઓળતા કાંસકાના દાંતા પહોળા થઈ જતા હોય એ જ માથામાં આંખની ભ્રમરો કરતાં પણ ઓછા વાળ રહે ત્યારે લાગી આવે એ સ્વાભાવિક છે. આ સંજોગોમાં મસ્તક પરના વાળની ઘટને સરભર કરવા માટે અમુક લોકો દાઢી વધારતા હોય છે. આમાં જોકે કુદરત સામે અન્યાયનો બદલો લેવાની ભાવના વધુ દેખાય છે. જરા વિચારો કે જેમના માથામાં બુટપોલીશના બ્રશ જેટલા ઘટાદાર વાળ હોય એમને માથું ધોવા માટે કેટલી માત્રામાં શેમ્પુની જરૂર પડતી હશે? હેર ઓઈલ/ જેલ પાછળ કેટલો ખર્ચો થતો હશે? વાળની ઘટાની આડમાં છુપાયેલી જીવસૃષ્ટિનો નાશ કરવો એ વીરપ્પનને જેર કરવા કરતા વધુ કપરી કામગીરી છે. અરે, એ લોકો તો વાળમાં ફરી રહેલી પત્નીની આંગળીઓની ઉષ્માનો અનુભવ પણ નહિ કરી શકતા હોય. જયારે ટાલમાં સીધો સંપર્ક છે. અહીં કવિ કુદરતની લીસી વાસ્તવિકતાને પ્રેમથી સ્વીકારવાનો મહિમા સમજાવે છે.
ફિલ્મ બાવર્ચીના એક સીનમાં રઘુ ઉર્ફે બાવર્ચી બનેલા રાજેશ ખન્નાના મુખે કવિ હરીન્દ્ર્રનાથ ચટ્ટોપાધ્યાયનું એક ક્વોટ કહેવાયું હતું જે બોલીવુડના ઇતિહાસમાં અમર થઇ ગયું. ક્વોટ હતું 'It is so simple to be happy but it is so difficult to be simple' અર્થાત ખુશ રહેવું ખુબ સરળ છે, પણ સરળ બનવું ખુબ મુશ્કેલ છે. રઘુ આગળ કહે છે કે જાતને ખુશી આપી શકે એવી કોઈ મોટી ઘટનાની રાહ જોવામાં આપણે ખુશીના નાના નાના મોકા ચુકી જઈએ છીએ. જીવનમાં પ્રસન્નતા આપે એવી ઘટનાઓ આંગળીના વેઢે ગણી શકાય એટલી જ હોય છે, જયારે નાની નાની ખુશીઓ આપે એવી ક્ષણો રોજબરોજના જીવનમાં અગણિત આવે છે. વાહ, કેટલી સુંદર વાત! અમો તો આ જ કારણથી 'બાવર્ચી' ફિલ્મના ફેન છીએ. દિવસના ૨૪ કલાક તમે હસતા હસતા વિતાવો કે પછી રડતા રડતા, કેલેન્ડર તમને નવો દિવસ બતાવવાનું જ છે; પણ આપણે પળને માણી લેતા શીખીશું તો આપણી આજ સુધરી જશે. આવી સુધરેલી ૩૬૫ ‘આજ’નો સરવાળો એટલે જ વર્ષ! હેપ્પી ન્યુ યર ...
મસ્કા ફન
ન્યુ યર પાર્ટી અને સાર્વજનિક ગણેશોત્સવના ડી.જે. જુદા હોય છે એનો આયોજકોને ખ્યાલ હોવો જોઈએ.
નોકરીયાતોની વાસ્તવિકતા દર્શાવતો અકબર ઈલાહાબાદીનો એક શે’ર છે - બી.એ. હુએ, નૌકર હુએ, પેન્શન મિલી, ફિર મર ગયે. આ પ્રમાણે ચાલતું હોય તો ગનીમત છે; બાકી આજકાલ તો મલ્ટીનેશનલ કંપનીઓમાં ગમે ત્યારે ગડગડિયું પકડાવી દેવાનું સામાન્ય થઇ પડ્યું છે. ધારોકે તમને નોકરીમાંથી કાઢી મુકવામાં આવે છે, તો એમ સમજવું કે કંપની તમારે લાયક નહોતી અને તમારા માટે આનાથી મોટી તકો સર્જાયેલી હશે. તમને બૉસ ઓવરટાઈમ બહુ કરાવતો હોય તો એમ સમજવું કે ‘ઘેર કરો કે અહીં કરો આપણે તો કામ જ કરવું છે ને? અને અહીં કરવાથી કદાચ ઇન્ક્રીમેન્ટ તગડું મળે પણ ખરું !’. ધારો કે તમને ઇન્ક્રીમેન્ટ ઓછું મળ્યું તો એ તમારું કંપની અને સીનીયર મેનેજરોનું સ્તર ઊંચું લાવવામાં યોગદાન ગણી ખુશ થઈ શકાય.
અમે કેટલાક લોકો એવા જોયા છે જે પોતાની ટાલને લઈને હતાશ હોય. એમાં એમનો પણ વાંક નથી. ટાલ પડવી એ કુદરતી પ્રક્રિયા છે; પણ એક જમાનામાં વાળ ઓળતા કાંસકાના દાંતા પહોળા થઈ જતા હોય એ જ માથામાં આંખની ભ્રમરો કરતાં પણ ઓછા વાળ રહે ત્યારે લાગી આવે એ સ્વાભાવિક છે. આ સંજોગોમાં મસ્તક પરના વાળની ઘટને સરભર કરવા માટે અમુક લોકો દાઢી વધારતા હોય છે. આમાં જોકે કુદરત સામે અન્યાયનો બદલો લેવાની ભાવના વધુ દેખાય છે. જરા વિચારો કે જેમના માથામાં બુટપોલીશના બ્રશ જેટલા ઘટાદાર વાળ હોય એમને માથું ધોવા માટે કેટલી માત્રામાં શેમ્પુની જરૂર પડતી હશે? હેર ઓઈલ/ જેલ પાછળ કેટલો ખર્ચો થતો હશે? વાળની ઘટાની આડમાં છુપાયેલી જીવસૃષ્ટિનો નાશ કરવો એ વીરપ્પનને જેર કરવા કરતા વધુ કપરી કામગીરી છે. અરે, એ લોકો તો વાળમાં ફરી રહેલી પત્નીની આંગળીઓની ઉષ્માનો અનુભવ પણ નહિ કરી શકતા હોય. જયારે ટાલમાં સીધો સંપર્ક છે. અહીં કવિ કુદરતની લીસી વાસ્તવિકતાને પ્રેમથી સ્વીકારવાનો મહિમા સમજાવે છે.
ફિલ્મ બાવર્ચીના એક સીનમાં રઘુ ઉર્ફે બાવર્ચી બનેલા રાજેશ ખન્નાના મુખે કવિ હરીન્દ્ર્રનાથ ચટ્ટોપાધ્યાયનું એક ક્વોટ કહેવાયું હતું જે બોલીવુડના ઇતિહાસમાં અમર થઇ ગયું. ક્વોટ હતું 'It is so simple to be happy but it is so difficult to be simple' અર્થાત ખુશ રહેવું ખુબ સરળ છે, પણ સરળ બનવું ખુબ મુશ્કેલ છે. રઘુ આગળ કહે છે કે જાતને ખુશી આપી શકે એવી કોઈ મોટી ઘટનાની રાહ જોવામાં આપણે ખુશીના નાના નાના મોકા ચુકી જઈએ છીએ. જીવનમાં પ્રસન્નતા આપે એવી ઘટનાઓ આંગળીના વેઢે ગણી શકાય એટલી જ હોય છે, જયારે નાની નાની ખુશીઓ આપે એવી ક્ષણો રોજબરોજના જીવનમાં અગણિત આવે છે. વાહ, કેટલી સુંદર વાત! અમો તો આ જ કારણથી 'બાવર્ચી' ફિલ્મના ફેન છીએ. દિવસના ૨૪ કલાક તમે હસતા હસતા વિતાવો કે પછી રડતા રડતા, કેલેન્ડર તમને નવો દિવસ બતાવવાનું જ છે; પણ આપણે પળને માણી લેતા શીખીશું તો આપણી આજ સુધરી જશે. આવી સુધરેલી ૩૬૫ ‘આજ’નો સરવાળો એટલે જ વર્ષ! હેપ્પી ન્યુ યર ...
મસ્કા ફન
ન્યુ યર પાર્ટી અને સાર્વજનિક ગણેશોત્સવના ડી.જે. જુદા હોય છે એનો આયોજકોને ખ્યાલ હોવો જોઈએ.
No comments:
Post a Comment