ઢેબરાં પર ચીઝ લગાડવાથી એ પીઝા નથી બની જતાં !

કટિંગ વિથ અધીર-બધિર અમદાવાદી | ૧૩-૦૪-૨૦૧૬

આજનો ગુજરાતી કેવો છે? સ્ટેડીયમમાં સિઝન ટીકીટ લઈને પાંચ દિવસની ટેસ્ટમેચ જોવા તો સૌ જાય; પણ ભારત ત્રણ દિવસમાં મેચ જીતી જાય, તો ય દુઃખી થાય એ ગુજરાતી! વર્લ્ડટુર પર તો આખી દુનિયા જાય; પણ વર્લ્ડટુરમાં જે વેનિસ જઈ વેઢમી અને પેરિસમાં પાતરા શોધે તે ગુજરાતી! કસરત કરીને મસલ્સ તો સૌ બનાવે; પણ લોકોને કસરત કરાવી પોતાનું બેન્ક બેલેન્સ બનાવે એ ગુજરાતી! પરસેવો પાડીને રૂપિયા તો સૌ કમાય છે; પણ એ જ પરસેવામાંથી પાછું મીઠું પકવે એ ગુજરાતી! ચીઝ લગાડીને પીઝા તો આખી દુનિયા ખાય; પણ ઢેબરાં પર ચીઝ લગાડીને ખાય એ ગુજરાતી!

હા, ચીઝ-ઢેબરાં જેવી શોધ ગુજરાતી જ કરી શકે.

ઇનોવેશન એ ગુજરાતીઓની ખાસિયત છે. નાસ્તામાં તો ડીપ-ટોપિંગ-એકમ્પનીમેંટ તરીકે અત્યાર સુધી ચટણી, સંભારો અને તળેલા મરચાં રહેતા. હવે કોઈપણ વાનગીને અલગ ટચ આપવા માટે ચીઝ, સેવ અને ચોકલેટ ધાબેડવામાં આવે છે. પહેલા ‘ખારી’ તરીકે ઓળખાતી પડવાળી બિસ્કીટ મળતી હતી. પછી એમાં બટાટા-વટાણાનું પૂરણ ભરીને પફ-પેટીસ નામે વેચાવાની ચાલુ થઇ. હવે પફ ઉપર કેચપ (એટલે કોળાની ચટણી હોં કે) પાથરીને ઉપર ડુંગળી, સેવ અને કોથમીર નાખીને ડીશ તરીકે પીરસવામાં આવે છે. ચોકલેટના ભજીયા નથી ઉતરતા એવું કહેવાનું અમે રિસ્ક નથી લેવા માંગતા કારણ કે સુરતમાં આખા અનાનસના ભજીયા બનતા હોય તો પણ નવાઈ નહિ! ભાજીપાઉં અને પાણી-પુરીની ફ્લેવરવાળા ખાખરા તો અમદાવાદમાં મળે છે અને ચોકલેટ સેન્ડવિચ પણ મળે છે. લોકો બટાકા પૌઆ, પફ, અને સેન્ડવીચ ઉપર પણ સેવ નખાવે છે! અલા, પણ શું છે? સેન્ડવિચનો શોધક અર્લ ઓફ સેન્ડવીચ જ્હોન મોન્ટાગ્યુ આ જોશે તો એને સ્વર્ગમાં આંચકા આવશે.

બાકી જેટલા અખતરા આપણે ત્યાં વાનગીઓ પર થયા છે એટલા અખતરા વૈજ્ઞાનિકોએ લેબોરેટરીમાં કર્યા હોત તો અત્યારે મંગળ પર ગુજરાતીઓના પાનના ગલ્લા અને લોચા-ગાંઠીયાની દુકાનો હોત. વાનગીઓ પરના અખતરામાં લગ્ન પ્રસંગના કેટરર્સનો પણ મોટો હાથ છે અને એમને ચગાવવામાં મહેમાનો કૈંક નવું ખવડાવીને ચકિત કરી દેવા થનગનતા માલદાર યજમાનોનો ટાંગો છે. પછી તો મારા બેટા નોવાઈસ ડીશના નામે આપણને ચાઇનીઝ સમોસા, ચાઇનીઝ ભેળ અને ચાઇનીઝ ઢોકળા પણ ખવડાવી ગયા! લોકો પણ પ્રસંગમાં ઉતાવળે હાજરી પુરાવવા આવતા હોય છે એટલે આ ‘ડોબીનો અક્કલીયાનો મઠ્ઠીનો’ નામની વાનગી કયા દેશની છે એ પૂછવાનો ભોજીયા ભ’ઇ પાસે ય ટાઈમ ક્યાં છે? બધાય ખાઈ, ચાંલો કરી અને નિમંત્રકને ‘ફૂડ ટોપ હતું’ કહીને હાલતા થાય છે. એમાં કેટરર્સને ફાવતું જડ્યું છે. અમે તો કહીએ છીએ કે આટલેથી શુ કામ અટકો છો? ખમણ સાથે કઢીના બદલે ચોકલેટ સોસ આપો, શીરા ઉપર ચીઝ નાખો, ચાઇનીઝ ખાંડવી બનાવો, દાળ-ઢોકળીમા ડ્રાયફ્રુટનાખો, કાજુ કતરીના બે ચકતા વચ્ચે કોથમીરની ચટણી ભરીને સેન્ડવીચ કાજુ કતરી બનાવો, ઇટાલિયન પાતરા બનાવો, મેક્સિકન મુરબ્બો બનાવો, થાઈ હાંડવો બનાવો! કે...બી...સી... - કોના બાપની ક્રિસમસ! હોવ... આપણે ક્યાં ગજવામાંથી કાઢવાના છે! અને જ્યાં સુધી તમે અમને ચોપસ્ટીકથી ચાઇનીઝ ખીચડી ખાવાની ફરજ નહિ પાડો ત્યાં સુધી અમે પણ તમારા બધા અખતરા વધાવી લઈશુ! અમારે ય ક્યાં ગજવામાંથી કાઢવાના છે? ચાંલો પણ વહેવારે થતો હોય એટલો જ કરવાનો છે! 

જોકે આ જૂની વાનગી ઉપર ચોકલેટ સોસ રેડવો કે ચીઝ અને સેવ ભભરાવીને નવી વાનગી તરીકે પેશ કરવી એ ડોશીને ફટાકડી બનાવીને હિરોઈનમાં ખપાવવાનો સફળ પ્રયત્ન છે. બાકી અંદર તો હેમનું હેમ હોયે. ઢેબરા પર ચીઝ લગાડવાથી એ પીઝા નથી બની જતાં. પીઝાનું પોતાનું આગવું સ્થાન છે. ચીઝ ઢેબરાના પ્રતિકથી સંત અધીરેશ્વર એવો સંદેશ આપે છે કે ઢેબરાઓએ પીઝા બનવાની જરૂર નથી. અમેરિકાથી કંપનીઓ ભારતમાં આવીને પનીર પીઝા અને જૈન પીઝા એટલે જ બનાવતી થઈ ગઈ છે. તો સામે ઢેબરા પર ચીઝ લગાડવામાં કશું અજુગતું નથી. એક જમાનામાં કાકા (રાજેશ ખન્ના)એ પેન્ટ પર ઝભ્ભાની ફેશન કાઢી જ હતી. અત્યારે પણ જીન્સ પર કુરતી પહેરાય છે. લેંઘા પર ટી-શર્ટ પહેરીને અને ચડ્ડી પર શર્ટ પહેરીને ફરવામાં કમ્ફર્ટ છે. જેવી જેની મરજી.

સદભાગ્યે આ બધા વચ્ચે આપણું ગુજરાત અને ગુજરાતીપણું અકબંધ છે. શત્રુઘન સિન્હા વિશેની એક દંતકથા એવી છે કે એમણે એમની નકલ કરતા એક નવોદિત કલાકારને કહેલું કે ‘અપની ઓરીજીનાલીટી કો મત ગંવાના. ઇન્ડસ્ટ્રી મેં એક શત્રુઘન બોજ બના હુઆ હૈ, દૂસરા આયેગા તો ટૂટ જાએગી.’ વાત આપણી ઓરીજીનાલીટીની છે અને એ સલામત છે. એટલે જ ‘જ્યાં જ્યાં વસે એક ગુજરાતી ત્યાં સદાકાળ ગુજરાત’ કહેવાયું છે. ગુજ્જુ ભાઈને પલાળો, ધોકાથી ધૂઓ, વોશિંગ મશીનમાં ઘુમાવો, તડકે મુકો, એસીડમાં બોળો, દરિયામાં નાખો, અમેરિકા મોકલો કે પછી ચંદ્ર પર મોકલો – એ ગુજરાતી જ રહેવાનો. આ છે ‘ખુશ્બુ ગુજરાત કી’. છેલ્લે દૂરદર્શન પર આવતી ચ્યવનપ્રાશની એક જૂની એડ યાદ આવે છે જેમાં ડૉ શ્રીરામ લાગૂની ટેગ લાઈન હતી કે ‘જો ખરા હૈ, વો કભી નહિ બદલતા...’ અને દૂનિયામાં તમને ક્યારેય કોઈ માણસને જોઇને આશ્ચર્ય થાય કે ‘ખરો માણસ છે આ!’ તો એને સાચવીને પૂછી લેજો કે ‘તમે ગુજરાતી છો?’

મસ્કા ફન
ભર ઉનાળામાં ગાયને RO Plant નું પાણી પીવડાવે એ યુવાનને મૂંગી અને કહ્યાગરી પત્ની મળે છે.